De volgende DirectIT projectmanagement-principes zijn oplossingen om de kans op complicaties te verkleinen ten aanzien van ‘ondoordachte besluitvorming’ en ‘bevoegdheid geven onbekende bedragen te laten uitgeven’:

• Besef bij het nemen van een besluit of de implicaties ook gewenst zijn
• Zorg voor voldoende financiële dekking voor een besluit én haar implicaties.

Het ZorgInstituut Nederland (ZIN) – voorheen College voor Zorgverzekeringen (CvZ) – heeft als hoofdtaak de regering adviseren over welke medische zorg in het basispakket verzekerd wordt. Sinds 2014 stelt ZIN ook vast wat goede zorg is. Deze ‘doorzettingsmacht’ uit zich in een bindend advies aan de overheid dat uitgeoefend móet worden. Deze macht wordt alleen uitgeoefend als de betrokken partijen er niet uit komen. Dit was al enkele keren gedaan op onderwerpen zoals geboortezorg, intensive care-zorg en spoedzorg. 

 

Patiëntenorganisaties, professionals en verzekeraars halen de deadline van 1 oktober 2016 niet om met een verbeterplan verpleeghuiszorg te komen. Vervolgens grijpt het ZIN in en schrijft zelf een verbeterplan. Enkele maanden na de invoering van dit verbeterplan wordt het prijskaartje duidelijk: 2,1 miljard euro. De politiek schrikt van zowel het bindend zijn van dit verbeterplan, als de hoogte van het bedrag.

 

Hieronder vind u een analyse van achterliggende complicaties en een nadere uitleg van de DirectIT-oplossingen.

 

Analyse van complicaties

 

Ondoordachte besluitvorming

De bevoegdheid om bindend in te grijpen door het ZIN is in 2014 éxpliciet door de wetgever aan het ZIN gegeven. De gedachte erachter was dat dit moest, omdat anders de verbeterplannen van het ZIN niet zouden worden nageleefd. 

 

Toch heeft de wetgever niet écht goed doordacht wat de gevolgen kunnen zijn. Zelfs toenmalig demissionair minister van Financiën Dijsselbloem wilde een ‘noodremprocedure’ invoeren; een teken dat hij verrast was.

 

Akkoord geven aan uitgaven zonder hoogte ervan te kennen

Dat de wetgever niet beseft dat het ZIN bindende verbeterplannen kan geven is al zorgelijk. Nog erger wordt het dat de wetgever ook niet beseft dat daarmee ook impliciet akkoord wordt gegeven aan uitgaven zónder dat de hoogte van die uitgaven bekend zijn én dat er geen enkele begrenzing aan die onbekende uitgaven zijn. 

 

Oplossingen

 

Denk door over implicaties van een besluit

Besef bij het nemen van een besluit of de implicaties ook gewenst zijn

 

Vrij vertaald: wie A zegt, moet ook B willen zeggen. Analoge situaties zijn: 

- Als u een huis koopt, dan zal u het ook af en toe moeten onderhouden

- Als u een IT-applicatie – kan ook een website zijn – laat ontwikkelen, dan zal u het actueel moeten houden.

Als u B niet wil, dan moet u A niet doen.

 

Zorg voor volledige financiële dekking van een besluit én haar implicaties

 

Een besluit brengt vaak niet alleen eenmalige kosten met zich mee, maar ook terugkerende kosten. Zorg voor voldoende financiële dekking voor beiden. Als er geen zekere dekking is voor de terugkerende kosten, dan is de uitgave van de eenmalige kosten niet wenselijk, ook al is dáár wel het geld wel voor.

 

Als een besluit een partij bevoegdheid geeft om ongelimiteerd geld – te laten - geven, besef dan wel wat dit betekent. Overweeg op zijn minst om deze uitgaven te maximaliseren of om deze bevoegdheid voorwaardelijk te maken, bijvoorbeeld door alsnog een akkoord te vragen boven een bepaald bedrag.

 

Bron: NRC Handelsblad 22 september 2017